ارسال شده انتشار : ۱۲:۴۹ ۱۳۹۹/۰۹/۰۸
سقف عرشه فولادی از ورقهای گالوانیزه فولادی، بدون هیچگونه میلگرد و قالببندی تشکیل میشود. آنچه که باعث میشود سقفهای عرشه اجرای متفاوتی از دیگر سقفها داشته باشند این است که سقف عرشه فولادی با استفاده از آرماتوربندی و بتنریزی بر روی ورقهای فولادی اجرا میشود. معمولا بعد از این که ورقهای سقف عرشه فولادی توسط نیروی انسانی یا بالابر به طبقات بالا حمل میشود مراحل اجرای آن آغاز میشود که این اول مسیر اجرا است.
برای اجرای سقف عرشه فولادی ابتدا ورقهای فولادی روی نشیمن تیرهای سازه ثابت میشوند. این کار به وسیله دستگاههای میخکوب و بعد از چیده شدن ورقها و پوشش دهانه ها انجام میگیرد.
بعد از این مرحله و همزمان با نصب ورقهای فولادی، گل میخها نصب میشوند و در مرحله بعدی، آرماتوربندی و بتنریزی انجام میشود. به این ترتیب کار تمام میشود؛ ملاحظه میکنید که سرعت اجرای کار بسیار بالا است و در اجرای سقف عرشه فولادی از شمعبندی خبری نیست. به ویژه زمانی که اندازه پوشش دهانه سه متر باشد؛ در صورتی که دهانه بیش از ۳ متر باشد نیاز است که به صورت موقت شمعبندی صورت گیرد. معمولا با توجه به نیاز و شرایط اجرای سقف یک یا دو ردیف شمعبندی کفایت میکند.
به طور کلی در مورد اجزای تشکیل دهنده این سقفها، فاکتورهای اصلی عبارتند از :
- ورق
- برشگیر
- بتن
- شبکه آرماتور و الیاف پلی پروپیلن
- ژل
- میخ و پیچ خودکار
- فلاشینگ
باید بدانید که تمام انواع سقفهای عرشه فولادی در یک مورد اشتراک دارند و همه آنها از ۲ قسمت ورق فولادی و پوشش آن تشکیل شدهاند. هر دوی این قسمتها دارای هسته فلزی و پوشش آن در بالا رفتن کیفیت، شرایط سرویسدهی، عمر و دوام بالای سقفهای فولادی از اهمیت زیادی برخوردارند.
مواد اولیه شامل انواع مصالح فولادی و پوشش های آنها وجود دارد که شرایط مناسبی را برای تولید و تهیه و همچنین استفاده از سقف های عرشه فولادی در موقعیت های مختلف فراهم می کنند.
انتخاب نوع پوشش این ورقهای فلزی نقش مهمی در مقاومت و دوام سقفها در شرایط مختلف آب و هوایی متفاوت خواهد داشت.
در این مدل سقفها آرماتور به دو صورت انجام میگیرد. در روش اول به صورت یک عضو سازهای که باعث بهبود کاربری سیستم سقف عرشه فولادی ترکیب میشود. دلایل این امر به شرح زیر است:
* ایجاد شرایطی برای افزایش سطح مقطع ورق فولادی برای تحمل لنگر بزرگتر
* کاهش خیز در ارتباط با فرکانس کمتر و در نتیجه کاهش لزرش در سقف
* استفاده جهت افزایش لنگرهای منفی و مثبت به منظور بهبود مقاومت سازه در برابر آتشسوزی
در روش دوم استفاده از حداقل آرماتور حرارتی که باعث کاهش ترکهای حرارتی میشود. البته باید توجه داشت که به جای آنها میتوان از الیاف پرپیلن استفاده کرد.
در واقع گل میخها اجزایی هستند که برای ثابت نگه داشتن ورقهای سقف روی اسکلت مورد استفاده قرار میگیرند. وجود این میخها سبب میشود، ورقهای سقف هنگام اجرا جابهجا نشوند.
این میخ ها معمولاً با تفنگ شلیک می شود. هنگامی که ماشه را می کشید، یک پیستون یک سنجاق فولادی را به ورق فولادی وارد می کند و ورق را به تیر زیر آن متصل می کند که لازم است برای افزایش استحکام ورق، این میخ ها از خاصیت ضدخوردگی و با احتمال کن نسبت به گسختگی نسبت به مقاومت ورق فولادی برخوردار باشد.
مطابق آیین نامه بتن، روی ورق سقف عرشه فولادی باید فاقد مواد روغنی و اضافی باشد. به این ترتیب پس از اتمام اجرای گل میخها تمامی سرامیکهای آن شکسته و جمعآوری میشوند. به این شکل تمام گل میخها به صورت واضحی دیده میشوند و هم این که بتن به صورت کامل اطراف گل میخ را پر میکند.
در صورت اجرای آرماتور حرارتی روی سقف و یا آرماتورهای تقویتی، بعد از جمع آوری سرامیکها، مرحله جاگذاری آرماتورهای تقویتی و شبکه های آماده حرارتی است که باید با رعایت کامل نکات اجرایی مثل سفت کردن شبکهها روی ورقهای فولادی و اجرای حداقل یک دهانه هم پوشانی شبکهها صورت گیرد.
بعد از اتمام این مراحل نوبت بتنریزی است. این امر با توجه به نیاز کارفرما انجام میگیرد و به صورت دستی یا به صورت ماله پروانهای صاف و پرداخت میشود.
کار کردن با ورقهای فولادی در سقف عرشه فولادی نیازمند رعایت الزامات فنی است. این الزامات به شرح زیر است:
- ارتفاع ورق فولادی دال عرشه نباید بیش از ۷.۵ سانتیمتر باشد.
- عرض متوسط کنگرههای پر شده با بتن معمولا کمتر از ۵ سانتیمتر نیست.
- حداقل مقاومت مشخصه فولاد استفاده شده برای ورق دال عرشه باید حدود ۲۲۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد.
- حداقل ضخامت ورق دال عرشه ۰.۷۵ میلیمتر است.
- استاندارد معمول کوتینگ روی ورقها باید ۲۷۵ گرم بر متر مربع باشد.
- ضخامت تقریبی ورق دال باید حدود ۰.۰۲ میلیمتر روی هر سمت ورق باشد.
- حداقل همپوشانی ورقها در عرض ۲۵ میلیمتر و برای تکیه گاه فلزی و بتنی حدود ۵۰ میلیمتر و در تکیهگاه میانی ۷۵ میلیمتر است.
- باید از اتصال ورقها به تیرها توسط آرماتوربندی پرهیز شود.
- ضخامت بتن مطابق با مبحث دهم مقررات ملی ساختمان حدود ۵ سانتیمتر است. اما این ضخامت برای مقاومت بیشتر در مقابل آتشسوزی ممکن است بیشتر باشد.
هنگام خرید سقفهای عرشه فولادی باید به مشخصات فنی آنها دقت کنید. در نظر گرفتن مشخصات فنی میتواند باعث انتخاب دقیق و صحیحتری شود. این مشخصات فنی به شرح زیر است:
- حداکثر بار
- حداکثر ظرفیت
- بستر یا کف عرشه
- حداکثر ظرفیت لبههای سقف
- موازی بودن با تیرچهها
- بهینه سازی عرشه
هنگامی که گل میخها از نظر فنی و استانداردهای ISO مورد بررسی قرار میگیرند سازنده گل میخ باید موارد زیر را برای تولید گل میخهای استاندارد و کارا مورد بررسی قرار دهد:
- دسترسی و موقعیت جوشکاری جوش گل میخ
- ماهیت سطح و شکل محل جوش کاری
- مواد و ترکیب مواد ساخت گل میخ
- نسبت قطر گل میخ به ضخامت فلز
- ابعاد و جزئیات آماده سازی جوش از جمله ماهیت گل میخ و سطوح ورق فلز
- برای این که کار با موفقیت و کیفیت بیشتری انجام گیرد بهتر است سطح ورق فلزی قبل از جوش گل میخ پیش گرمایش شود. این روش بر اساس آیین نامه های ISO و AWS توصیه شده است.
طراحی داکتها و بازشوها در سقف عرشه فولادی به سه شکل انجام میگیرد.
نحوه اجرای سقف عرشه در سازههای مختلف کمی متفاوت است. در این بخش شما را با شیوههای اجرای این مدل سقفهای مدرن در سازههای بتنی و فلزی آشنا میکنیم.
در صورتی که مهندس معمار ساختمان اسکلتبندی ساختمان را بتنی در نظر گرفته باشد ابتدا سقف باید طراحی شود. بعد از آن صفحات فلزی را متناسب با طرحی که در نظر گرفته شده است آماده کرده و به محل اجرا ارسال می کنند. برای اجرای سقف در این مدل سازهها ابتدا قالببندی تیر و ستونها را انجام میدهند سپس میلگردها در جای خود فیکس میشوند و بعد از آن ورق های فولادی نیز در جاهای مشخص شده قرار میگیرند. بعد از آن میلگردهای حرارتی و تقویتی قرار داده شده و در مرحله آخر نیز روی آن بتنریزی میشود.
در سازههایی که دارای اسکلت فلزی هستند ابتدا باید فواصل و ابعاد دهانهها و همچنین نوع طراحی سقف مشخص شده باشد. بعد از این مرحله ورقهای فولادی متناسب با طرح ارائه شده در کارخانه، تولید و به محل اجرا ارسال میشود. سپس سقفها را روی تیرکها قرار میدهند و با استفاده از پرچ روی تیرها ثابت میکنند. بعد از این مرحله نوبت به گل میخ میرسد که با استفاده از میخکوب تفنگی روی سازهها قرار داده شده و سپس جوشکاری میشوند. بعد از این مرحله میلگردهای حرارتی را به شکل شبکه مش روی سازه قرار میدهند و در نهایت نیز بتنریزی میشود.
طراحی و تولید مقاطع ورقهای عرشه فولادی تحت ضوابط و آیین نامههای خاصی انجام میگیرد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
این آیین نامهها شامل خصوصیات و ویژگیهای مصالح مورد نیاز، رواداریهای تولید، نصب و روشهای طراحی میشود. ضمن این که روشهای محاسباتی بسیاری نیز برای محاسبه مشخصات هندسی سقفها وجود دارد که با استفاده از آنها می توان دهانه و بارگذاریهای مورد استفاده برای هر مقطعی را مشخص کرد. این نوع سقفها معمولا به عنوان پیش فرض نرم افزار Etabs پرکاربردترین نرم افزار طراحی سازه وجود دارد.
مهمترین خصوصیات سقف دال عرشه توانایی آن در فراهم کردن یک دیافراگم صلب در سازه است که از طریق آن اتصال مناسب بین ورق تحتانی و بتن و همچنین اتصال آنها به تیرهای فرعی که با اجرای گل میخها و قالبهای پیرامونی تامین میشود باعث بروز علمکرد مرکب کامل سقفها شده و دیافراگم مناسب را ایجاد میکنند. این دیافراگمها در صورتی که به شکل صحیح و استاندارد طراحی و اجرا شود قادر خواهند بود که نیروهای افقی را به المانهای باربر سازه منتقل کنند.
با توجه به سیستم سازههای سقفهای عرشه فولادی و همچنین به دلیل وجود حداقل یک تیرچه فلزی مرکب در میان قابهای اصلی معمولا بار سقفها به صورت دو طرفه روی تیرهای کناری توزیع میشود. بهرهمندی از این ویژگی و نوع خاص چیدمان ورقهای سقف در یک جهت پلان سبب سرعت بیشتر در اجرا و در کنار آن کاهش تعداد تیرچهها سبب می شود که وزن سازه سبکتر شده و هزینهها به مراتب کمتر شود.
در سقفهای دال عرشه میتوان به شیوههای گوناگون از سقفهای کاذب استفاده کرد که به شرح زیر است:
استفاده از مهره دافتیل و میلگردهای یکسر رزوه
استفاده از میخ هیلیتی نبشی فولادی و میلگردهای آویز
استفاده از میلگرد آویز شده در سقف
برای اجرای برشگیر به روش گل میخ یا ذوبی نیاز به استفاده از دستگاههای خاص مثل استاد ولدر است.
این توان برق مصرفی را به دو روش می توان به توان ۱۶۰ نزدیک کرد:
- تامین برق توسط دیزل ژنراتور
- تامین برق توسط برق سه فاز شهری
برای این که بتوان گل میخ را به شکل صحیح اجرا کرد به ژنراتوری با توان بین ۱۶۰ تا ۲۵۰ کیلوولت آمپر نیاز است.
در حالت کلی باید این را در نظر داشت که فاصله تیرهای فرعی در این نوع سقفها میتواند بیش از تیرهای فرعی در سقفهای کامپوزیت باشد، این راهکار میتواند باعث کاهش وزن سازه شود. اما در نظر داشته باشید که اگر فاصله تیرهای فرعی کمتر از ۲.۴۰ متر و ضخامت ورق ۰.۸ میلیمتر باشد. سقف هیچ لرزشی نخواهد داشت. برای فاصلههای ۲.۴۰ تا ۲.۶۰ متر باید از ورقهای عرشه فولادی با ضخامت ۰.۹ میلیمتر، برای ۲.۶۰ تا ۳ متر از ورقهای ۱ میلیمتری، برای فاصلههای ۳ تا ۳.۳۰ متری از ورقهای ۱.۲۵ میلیمتری مورد استفاده قرار گیرد.
مطابق مبحث دهم مقررات ملی ساختمان حداقل ضخامت سازه مورد نیاز بتن با توجه به اندازه از روی تاج ورق ۵ سانتیمتری است.
شاید بتوان گفت مهمترین ویژگی این سقفها، سرعت بالای اجرای آنها است. همین سرعت اجرا باعث میشود که بتوان در هزینههای جاری و تمام شده به ویژه در پروژههای بزرگ صرفهجویی قابل توجهی داشت. از طرفی ورقهای گالوانیزه ذوزنقهای آجدار به کار رفته در این سقفها به عنوان قالبی برای بتنریزی در سقف باقی میماند و همراه بتن به صورت مرکب نقش سازهای ایفا میکند که این امر باعث افزایش دهانه تیر ریزی تا ۴ متر یا بالاتر بدون نیاز به شمعبندی خواهد شد.
علاوه بر این مطالب با توجه به ضوابط مبحث دهم مقررات ملی ساختمان استفاده از گل میخ استاندارد باعث می شود که ورق به تیر جوش بخورد که این روش خود استانداردترین روش اجرا است. دیگر ویژگیهای سقفهای عرشه فولادی به شرح زیر است:
- یکی از ویژگیهای مثبت سقفهای عرشه فولادی کم وزن بودن آنها نسبت به سقفهای رایج در اسکلتهای فولادی است. در واقع با استفاده از این سقفها با توجه به کاهش ۲۵ درصدی بار مرده سقف، حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد صرفهجویی در فولاد سازه، ۴۰ تا ۷۰ درصد صرفهجویی در مصرف میلگرد سقفی و ۱۰ تا ۱۵ درصد صرفهجویی در بتن را شاهد هستیم.
- این سقفها به صنعتی سازی ساختمانها کمک می کند چرا که با استفاده از سقفهای عرشه فولادی سرعت اجرا افزایش یافته و مواد و روشهای سنتی و همچنین هزینهها بر روی صنعتی شدن تاثیرگذار هستند.
- استفاده از این مدل سقفها بسیار مقرون به صرفه است. در صورت استفاده از سقفهای عرشه فولادی با کاهش ۵۰ درصدی هزینه اجرای اسکلت مواجه خواهیم بود. ضمن این که هزینههای کارگاهی، نظارتی و امثال آن کاهش چشمگیری خواهد داشت.
- سقفهای عرشه فولادی در مقایسه با دیگر سقفها دارای مقاومت بالایی در برابر آتش هستند.
- این سقفها ایمنی بالایی دارند. استفاده به عنوان قالب دائمی همچنین در اختیار داشتن سکوی مناسب در اولیه مرحله اجرای سقفها و عدم ریزش سقف هنگام زلزله از جمله مزایای استفاده از سقفهای عرشه فولادی است.
- مدرن بودن یکی دیگر از ویژگیهای منحصر به فرد سقفهای عرشه فولادی است.
- سقفهای عرشه فولادی دارای مقاومت کششی بالا و انعطاف در طراحی با توجه به ضخامتهای مختلفی که ورقهای گالوانیزه دارند.
- اگر از سقفهای عرشه فولادی استفاده کنید دیگر نیاز به سقفهای کاذب برای زیباتر شدن جلوه سقف نخواهد بود. این سقف ها به اندازه کافی جاذبه های بصری دارند و معمولا نیاز به استفاده از سقف های کاذب یا پوششی نخواهد بود.
- این سقفهای مدرن دارای عمر مفید و طولانی هستند. از آنجایی که روشهای معمول و سنتی سقف، معمولا هزینهبر و دشوار است، کارشناسان صنعت ساخت و ساز از روشهای نوین اجرای سقف مانند سقف عرشه فولادی بسیار استقبال کردهاند. این شیوه اجرای سقف در سازههای مختلف یکی از مدرنترین روشها است که در کنار مزایای یاد شده همگام کردن صنعت ساخت و ساز با دنیای تکنولوژی و مدرنیته است.
قیمت تمام شده سقف عرشه فولادی به اجزاء تشکیل دهنده و مواد اولیه تولید آن بستگی دارد. البته باید هزینههای جانبی مثل دستمزد و هزینه مربوط به اجرا را در نظر داشت. بنابراین با توجه به شرایط کنونی بازار نمیتوان قیمت دقیقی برای این مدل سقفها ارائه کرد. به طور مثال قیمت ورق گالوانیزه فولادی از جمله مهمترین فاکتورهای تاثیرگذار در قیمت نهایی این سقفها هستند که نوسان قیمتی زیادی دارند.
با توجه به مطالبی که در این مقاله مطالعه نمودید میتوان دریافت که استفاده از سقفهای عرشه فولادی میتواند نقش بسیار مهمی در کاهش وزن سازهها، تخریب ناشی از زلزله، کاهش هزینههای اجرای ساختمان و سرعت بالای اجرای پروژه داشته باشد. ضمن این که استفاده از این مدل سقف صرفهجویی در مصرف مصالحی مثل بتن، میلگرد، شمع و قالب را به همراه خواهد داشت.
به این ترتیب باید توجه داشت که این سقفهای مدرن میتواند جایگزین بسیار مناسبی برای سقفهای سنتی و قدیمی باشد. استفاده از سقفهای مدرن عرشه فولادی به ویژه در ساختمانهای بلند بسیار توصیه میشود. فراموش نکنید که از سقف های عرشه فولادی میتوان به عنوان دیافراگم یا جداساز نیز استفاده کرد.
در هر صورت اگر تصمیم گرفتهاید که از سقفهای عرشه فولادی به جای سقفهای سنتی استفاده کنید نیاز است که با مشاوران با تجربه در این زمینه مشورت کرده و با توجه به شناخت کامل از پروژهای که در دست دارید اقدام به انتخاب مناسب کنید.
نظر خود را ثبت کنید